Η Ψυχοθεραπεία ως Βιολογική Θεραπεία –
Πώς ο Εγκέφαλός μας Αλλάζει Μέσα από τη Θεραπευτική Σχέση
(Βασισμένο στο βιβλίο “The Neuropsychology of Psychotherapy” του Louis Cozolino)

Πώς γίνεται αυτό;

​

1. Η δυναμη της νευροπλαστικότητας: 

Η ψυχοθεραπεία δεν είναι μόνο λόγια και κουβέντες – είναι μια βαθιά βιολογική διαδικασία που αλλάζει τον εγκέφαλό μας. Αυτό είναι το κεντρικό μήνυμα του Louis Cozolino στο σημαντικό του έργο. Κάθε φορά που ερχόμαστε σε επαφή με μια συμπεριφορά διαφορετική από αυτήν που περιμέναμε, κάθε φορά που δοκιμάζουμε έναν νέο τρόπο αντίδρασης ή υιοθετούμε μια νέα οπτική για τον εαυτό μας και τους άλλους, συμβαίνει κάτι πολύ σημαντικό: Δημιουργούνται νέες νευρωνικές συνδέσεις στον εγκέφαλό μας. Όταν, για παράδειγμα, βιώνουμε κατανόηση και αποδοχή αντί για κριτική εκεί που φοβόμασταν απόρριψη, ο εγκέφαλος καταγράφει αυτή τη νέα εμπειρία ως εναλλακτική οδό. Όταν αλλάζουμε τον τρόπο που αφηγούμαστε την προσωπική μας ιστορία – από μια αφήγηση αδυναμίας σε μια αφήγηση ανθεκτικότητας – νέες συνάψεις σχηματίζονται. Αυτές οι νέες συνδέσεις στην αρχή είναι εύθραυστες, σαν μονοπάτια στο χώμα. Όμως, μέσα από την επανάληψη και την επιβεβαίωση παρόμοιων εμπειριών, γίνονται ολοένα και πιο ισχυρές – όπως ένα μονοπάτι που μετατρέπεται σιγά σιγά σε δρόμο. Έτσι, κάθε αλλαγή στη συμπεριφορά, στη σκέψη, ή στην ερμηνεία της ζωής μας, δεν είναι απλώς μια “ψυχολογική” εξέλιξη – είναι μια βιολογική κατασκευή νέων δυνατοτήτων στον εγκέφαλο. Στην ουσία, με κάθε μικρή ή μεγάλη αλλαγή στη ζωή μας, χτίζουμε τον εγκέφαλο με τρόπο που μας βοηθά να ζούμε καλύτερα.

​

2. Η Θεραπευτική Σχέση ως Αντίδοτο στο Στρες:

Η επιστήμη μας λέει ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναπτύσσεται μέσα από σχέσεις.
Όπως ένα μωρό χρειάζεται την ασφάλεια του γονέα για να μεγαλώσει, έτσι και ως ενήλικες, η σχέση με έναν θεραπευτή μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα νέο ασφαλές «καταφύγιο» για τον εγκέφαλό μας.

• Όταν νιώθουμε αποδοχή και κατανόηση, τα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη στρες) μειώνονται.

• Ο εγκέφαλος εκκρίνει οξυτοκίνη, τη λεγόμενη “ορμόνη της σύνδεσης”, που μας κάνει να νιώθουμε ασφάλεια και ηρεμία.

• Οι περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τον φόβο και την ανησυχία ηρεμούν, και το νευρικό σύστημα αρχίζει να ρυθμίζεται καλύτερα.

3. Γέφυρα Ανάμεσα στη Λογική και το Συναίσθημα:

Πολλές φορές, όταν έχουμε βιώσει τραύματα ή δύσκολες εμπειρίες, τα συναισθήματά μας «τρέχουν» ανεξέλεγκτα, ενώ η λογική μας δεν μπορεί να τα ηρεμήσει.
Στην ψυχοθεραπεία, δημιουργούνται νέες συνδέσεις ανάμεσα στον «συναισθηματικό εγκέφαλο» (λιμβικό σύστημα) και τον «λογικό εγκέφαλο» (προμετωπιαίο φλοιό).

Αυτό μας επιτρέπει να:

• Νιώθουμε τα συναισθήματά μας, χωρίς να μας κατακλύζουν.

• Επεξεργαζόμαστε τον φόβο, την απώλεια, το άγχος – χωρίς να χανόμαστε μέσα τους.

• Αντιδρούμε πιο ήρεμα στις προκλήσεις της ζωής, γιατί ο εγκέφαλός μας έχει μάθει να διαχειρίζεται καλύτερα το στρες.

​

Η ψυχοθεραπεία, λοιπόν, δεν είναι απλώς μια διαδικασία αυτογνωσίας, αλλά μια βαθιά βιολογική αλλαγή. Η δυνατότητα αλλαγής δεν είναι θεωρητική – είναι εγγεγραμμένη στη φυσιολογία μας. Και μέσα από τη θεραπευτική διαδικασία, μπορούμε συνειδητά να καλλιεργήσουμε ένα νευρωνικό δίκτυο που υποστηρίζει τη ζωή που θέλουμε να ζήσουμε.